Infekcje drożdżakowe są najczęstszymi chorobami błony śluzowej jamy ustnej. Inaczej nazywane kandydiazą lub kandydozą.
Drożdżaki ze szczepu Candida, mogą występować w zdrowej jamie ustnej. Jednak obniżenie odporności organizmu może doprowadzić do zwiększenia ich liczebności.
Kandydiaza jest powierzchownym zapaleniem błon śluzowych wywołanym najczęściej przez Candida albicans, a rzadziej C. tropicalis, C. paracrusei, C. glabrata, C. krusei.
Występowaniu choroby sprzyjają:
- Znaczące zmiany w mikroflorze jamy ustnej- np. antybiotykoterapia,
- Przewlekłe drażnienie błony śluzowej jamy ustnej- np. protezy, aparaty ortodontyczne,
- Przyjmowanie sterydów (zwłaszcza wziewnie),
- Zła higiena jamy ustnej,
- Niedobory immunologiczne,
- Złe wchłanianie lub niedobory żywieniowe.
Kandydiaza dzieli się na postać ostrą i przewleką, a każda z nich ma postać rzekomobłoniastą lub rumieniową.
Ostra rzekomobioniasta tzw. pleśniawki, jest najczęstszą występującą w jamie ustnej. Występuje zarówno u noworodków, jak i dorosłych z obniżoną odpornością. Gdy pojawiają się u noworodków, to najczęściej w 5-6 dniu życia, często występują u wcześniaków. Pojawia się w postaci rozlanej, gładkiej białej płytki o wyglądzie zsiadłego mleka. Zmiany dają się zetrzeć, pozostawiając czerwoną powierzchnię. W postaci przewlekłej rzekomobioniastej objawy kliniczne są takie same. Choroba jednak utrzymuje się długo, najczęściej z powodu złego stanu ogólnego. Dochodzi do infekcji głębszych warstw błony śluzowej i przerostu tkanki.
Kandydiaza w jamie ustnej, fot. panthermedia
Ostra zanikowa postać kandydiazy określana jest, jako poantybiotykowe zapalenie jamy ustnej. Antybiotyki o szerokim spektrum działania, zmniejszają liczbę bakterii i pozwalają na rozwój grzybów. Następuje złuszczanie nabłonka, co prowadzi do tworzenia się rozległych, czerwonych plam. Nabłonek jest ścieńczały, w stanie zaniku. Przewlekła zanikowa postać jest określana, jako protetyczne zapalenie jamy ustnej. Występuje u od 15 do 65% osób użytkujących uzupełnienia protetyczne. Najczęściej występuje u kobiet.
Zapalenie kątów warg często towarzyszy protetycznemu zapaleniu jamy ustnej. Najczęściej pojawia się, gdy uzupełnienia protetyczne są stare lub gdy dochodzi do obniżenia wysokości zwarcia w wyniku zaniku wyrostka zębodołowego. Objawia się, jako zaczerwienienie ze skłonnością do pękania i krwawienia. Współistniejące nadkażenie bakteryjne wywołuje ból.
Leczenie polega na zdiagnozowaniu choroby poprzez badanie mykologiczne. Następnie lekarz stomatolog przepisuje odpowiednie leki oraz płukanki. Niezbędne jest również utrzymanie dobrej higieny uzupełnień protetycznych jak i jamy ustnej.