Spis treści:

1. Kiedy intubuje się pacjenta?
2. Lęk przed intubacją – jakie obawy mogą się pojawić?
3. Lęk przed intubacją – dlaczego pacjenci się jej boją?
4. Lęk przed intubacją a decyzje zdrowotne pacjenta
5. Nadmierny lęk przed intubacją – jak go rozpoznać?
6. Lęk przed operacją – co mówią badania?
7. Co zmniejsza strach przed operacją i znieczuleniem?
8. Lęk przed intubacją – czy psycholog może zmniejszyć lęk?

Rurka do intubacji służy do udrażniania dróg oddechowych. Co to oznacza? Wykwalifikowany lekarz, anestezjolog, wprowadza przez usta rurkę, która wspomaga oddychanie. Dzięki niej powietrze swobodnie wędruje z ust do płuc. Rurka do oddychania jest kluczowym elementem każdej operacji. Ale czy intubację przeprowadza się tylko podczas zabiegów operacyjnych?

Kiedy intubuje się pacjenta?

Intubacja potrzebna jest w każdej sytuacji, w której pacjent nie jest w stanie oddychać samodzielnie.

Sytuacje, w których intubacja jest konieczna:

• zatrzymanie akcji serca,

• wszelkie urazy, które wpływają na drożność dróg oddechowych,

• utrata przytomności uniemożliwiająca oddychanie, 

• niewydolność oddechowa.

Lęk przed intubacją, fot. panthermedia

Lęk przed intubacją – jakie obawy mogą się pojawić?

Lęk przed intubacją jest jedną z naturalnych reakcji pojawiających się przed operacją. Dla wielu pacjentów wizja posiadania w swoim organizmie obcego ciała może wydawać się przerażająca. Szczególnie jeśli umieszczona jest ona w gardle i pacjent nie ma nad nią kontroli.

Z jakimi obawami mogą zmagać się pacjenci przed intubacją ?

• Czy będę coś czuł podczas zakładania rurki?

• Jak długo rurka będzie w moim gardle?

• Czy moje gardło może zostać uszkodzone?

• Czy obudzę się w trakcie, gdy rurka będzie włożona?

• Czy będę czuł, że mam rurkę?

• Czy mogę połknąć rurkę?

• Czy mogę się udusić?

Lęk przed intubacją – dlaczego pacjenci się jej boją?

Wyniki badań naukowych pokazują, że lęk przed intubacją w wielu przypadkach wynika z braku informacji. Pacjenci nie wiedzą, co ich czeka, jakie mogą wystąpić komplikacje, jak będzie przebiegać procedura.

Lęk przed operacją, w której konieczna jest intubacja, może pojawić się u każdego pacjenta. Jak zatem odróżnić naturalnie występujący strach od nadmiernego lęku? Kiedy skorzystać z pomocy specjalisty?

Intubacja podczas operacji: czy należy jej się bać?, fot. panthermedia

Lęk przed intubacją a decyzje zdrowotne pacjenta

Lęk to emocja, która pojawia się w trudnych dla człowieka sytuacjach. Emocja ta aktywizuje mechanizm walcz/uciekaj. Co to oznacza? Gdy człowiek pomyśli o czymś, co wywołuje u niego lęk, organizm zinterpretuje to jako zagrożenie i zacznie wytwarzać hormony, które będą popychały go do walki lub ucieczki. Dla wielu osób jest to niezwykle nieprzyjemne doświadczenie, dlatego człowiek chce zrobić wszystko, by sytuacji wywołujących lęk uniknąć. Choć lęk zwykle wywołany jest wyobrażeniem tego, co może się wydarzyć, a nie realnym zagrożeniem, które występuje tu i teraz, to gdy staje się nadmierny, może wpływać na decyzje zdrowotne pacjenta.

Nadmierny lęk przed intubacją – jak go rozpoznać?

Pacjent odczuwający nadmierny lęk może doświadczać obezwładniającego uczucia paniki, trudności w oddychaniu, kołatania serca, przytłoczenia myślami. Objawy nadmiernego lęku mogą powodować chęć uniknięcia stresującej sytuacji, a co za tym idzie: zrezygnowania z operacji.

Nadmiernie zlękniony pacjent będzie miał trudności z racjonalnym określeniem plusów i minusów nadchodzącej operacji. Wizja intubacji będzie bardziej przerażająca niż konsekwencje związane z odwołaniem zabiegu.

Jak rozpoznać nadmierny lęk przed intubacją?, fot. pan

Lęk przyczynia się także do tworzenia czarnych scenariuszy i kreowania irracjonalnych zagrożeń. W związku z tym racjonalne informacje będą wypierane. Pacjent, który czuje nadmierny lęk przed intubacją, najprawdopodobniej nie będzie chciał poddać się operacji.

Lęk przed operacją – co mówią badania?

Według badań naukowych 40% pacjentów czekających na operację odczuwa lęk związany ze znieczuleniem. Jest to trzecia najczęstsza przyczyna lęków, zaraz po lęku przed samą operacją i powikłaniami.

Grupą najbardziej narażoną na odczuwanie lęku przed operacją są kobiety. Wyniki pokazują, że kobiety trzykrotnie częściej boją się operacji i znieczulenia niż mężczyźni. Oprócz operacji pacjentki boją się bólu pooperacyjnego oraz powikłań. Co wcale nie oznacza, że mężczyźni nie odczuwają lęku.

Naukowcy wyjaśniają:

Mężczyźni rzadziej wyrażają swoje obawy i nie przyznają się do strachu z uwagi na standardy społeczne.

Ponadto pacjenci o niskim statusie społeczno-ekonomicznym i niskim poziomie wykształcenia znacznie częściej boją się niewybudzenia po operacji, a także posiadają więcej niezgodnych z prawdą informacji.

Co zmniejsza lęk przed intubacją?, fot. panthermedia

Co zmniejsza strach przed operacją i znieczuleniem?

Pacjenci, którzy mają wcześniejsze doświadczenia chirurgiczne i poznały anestezjologa, który będzie uczestniczył w operacji, odczuwają znacznie mniejszy poziom lęku.

Aby ułatwić pacjentom decyzję o operacji, warto zwiększyć ich świadomość. Przedstawić, na czym polega procedura, dlaczego intubacja jest niezbędna, jakie są jej konsekwencje, a także odpowiedzieć na wszelkie pytania pacjenta.

Z drugiej strony pacjent powinien przygotować się na spotkanie z lekarzem, ważna będzie świadomość tego, co wywołuje jego wątpliwości. Zrozumienie sensu intubacji i całego procesu może znacząco obniżyć lęk.

A jeśli rozmowa z anestezjologiem lub chirurgiem to za mało?

Lęk przed intubacją – czy psycholog może zmniejszyć lęk?

Kiedy spojrzenie na racjonalne argumenty przemawiające za intubacją, a także rozmowa z lekarzem nie wystarczają, warto udać się do psychologa.

Lęk przed intubacją: kiedy do psychologa?, fot. panthermedia

Co daje współpraca z psychologiem?

• Pomoc w radzeniu sobie z lękiem – psycholog nauczy pacjenta stosowania różnorodnych technik radzenia sobie z lękiem, które zmniejszą uczucie paniki, trudności w oddychaniu czy przyspieszone tętno.

• Identyfikację problemu – psycholog odnajdzie źródło lęku i pomoże przepracować negatywne przekonania związane z intubacją. 

• Poprawę komfortu psychicznego – wsparcie psychologiczne sprawi, że pacjent poczuje się bardziej komfortowo przed planowanym zabiegiem.

• Wsparcie w podejmowaniu decyzji – biorąc pod uwagę emocje i obawy pacjenta, psycholog pomoże w podjęciu decyzji dotyczących leczenia.

Lęk przed intubacją jest powszechnie występującym zjawiskiem i może wynikać z wielu czynników. Dostęp do rzetelnych informacji, rozmowa z anestezjologiem oraz znajomość technik radzenia sobie mogą znacząco zmniejszyć lęk przed intubacją. Nie warto lekceważyć tego problemu i skorzystać z pomocy psychologa, kiedy lęk okaże się obezwładniający.