Wysoki poziom stresu na co dzień odczuwa co piąty Polak [1], jednak niejednokrotnie zdarza się, że w wyniku losowych zdarzeń – problemu zdrowotnego, nieszczęśliwego wypadku, choroby w rodzinie czy innej trudnej sytuacji prywatnej – pracownik z dnia na dzień zaczyna zmagać się z dużym obciążeniem psychicznym. To moment, w którym pracodawca powinien wykazać się szczególną empatią.

„Pracodawco, pomocy” – czemu tak trudno to powiedzieć?

Doświadczając trudnych emocji wywołanych nagłą przykrą sytuacją, pracownicy mają tendencję do ukrywania tej kwestii przed swoim przełożonym. Czasem jest to naturalna reakcja, która wynika z potrzeby przepracowania problemu samodzielnie, jednak zdarza się, że jest to podyktowane obawą przed negatywnym zachowaniem pracodawcy. 

– Na to, żeby pracownicy mogli czuć się komfortowo, składa się wiele czynników, zwłaszcza że rzeczywistość stawia przed nami coraz większe wymagania. Przede wszystkim jest to troska o zdrowie psychiczne poprzez intensyfikację działań w obszarze wellbeingu w długofalowej perspektywie, ale także psychoedukacja oraz szeroko rozumiana kultura organizacyjna miejsca pracy. Budowanie świadomości na temat wagi istotności zdrowia psychicznego jest ogromnym wyzwaniem naszych czasów, ale także jednym z najtrudniejszych zadań, które stoi przed pracodawcami – wyjaśnia dr Marzena Sekuła, psycholog.

Apteczka pierwszej pomocy, czyli jakimi narzędziami dysponuje pracodawca?

W momencie, gdy pracownik poinformuje swojego przełożonego o zaistnieniu niespodziewanej sytuacji, kluczowa jest pierwsza reakcja. Podstawowym krokiem jest aktywne wysłuchanie oraz empatyczna postawa. Warto okazać zrozumienie dla pracownika, zapewnić o dyskrecji, a zarazem nie naciskając, zadeklarować udzielenie wsparcia. Dostępne zasoby mogą się różnić, ale najczęściej oferowany jest pakiet tzw. interwencji kryzysowej, w ramach którego pracownik może skorzystać z pomocy psychiatrów i psychoterapeutów. Interwencja kryzysowa to forma profesjonalnej i celowanej  pomocy w czasie kryzysu, który dotknął jednostkę. W konsekwencji ma doprowadzić do  odzyskania równowagi emocjonalnej i poczucia sprawstwa.  W dobie powszechnej technologii dostępne są rozwiązania online – m.in. czaty z ekspertem zdrowia psychicznego. Wśród stosowanych rozwiązań pojawia się również pula dodatkowych dni wolnych – „Mental Health Days”.

Podstawą w sytuacjach kryzysowych jest zrozumienie, że każdy pracownik jest innym człowiekiem i inaczej reaguje na nagłe sytuacje. Wybierając odpowiednią ofertę pomocy, trzeba indywidualnie rozważyć, które rozwiązanie może nieść najlepsze korzyści.

Jak pracodawca może pomóc pracownikowi?

Pracodawca posiada wiele narzędzi, które pomogą pracownikowi w trudnych sytuacjach życiowych. Narzędzia, które warto stosować to przede wszystkim szeroko pojęte budowanie świadomości na temat wagi zdrowia psychicznego. Poprawna psychoedukacja to nie tylko promowanie zdrowych nawyków żywieniowych i zachęcanie do aktywności fizycznej, ale także zapewnienie dostępu do szkoleń prowadzonych przez wyspecjalizowanych psychologów i coachów. Natomiast menadżerom pracodawca może zaoferować warsztaty z zakresu psychologicznych podstaw zarządzania zespołem. W obszarach zasobów wsparcia mogą się znaleźć także pakiety medyczne obejmujące wsparcie psychiatryczne, a także dofinansowanie psychoterapii. W trudnych sytuacjach oferowana może być także pomoc career coacha.

Obecnie dla podniesienia komfortu pracy często zwraca się uwagę na:

• Warsztaty i seminaria – to regularne spotkania, podczas których poruszane są kwestie związane z zarządzaniem stresem, motywacją czy uzależnieniami. Dzięki takiej przestrzenia wspólnie można wypracować rozwiązania problemów.
• Rozwój osobisty i zawodowy – pomoc pracodawcy przy zdobywaniu kolejnych szczebli na ścieżce rozwoju daje poczucie wsparcia pracownikowi, który może zrobić to w odpowiednim tempie.
• Interwencje kryzysowe – celem interwencji kryzysowej jest przywrócenie równowagi psychicznej i umiejętności samodzielnego poradzenia sobie w trudnej sytuacji. W nagłych zdarzeniach (mobbing, wypadek, itp.) pracownik może liczyć na wsparcie psychiatrów i psychoterapeutów, dzięki czemu zapobiega przejściu reakcji kryzysowej w stan chronicznej niewydolności psychospołecznej.

Kultura organizacji możliwości rozwoju

Pakiet wsparcia oferowany przez pracodawców jest szczególnie ważny w przypadku losowych sytuacji, jednak podstawią jest świadome budowanie kultury organizacyjnej opartej na współdziałaniu, a nie współzawodnictwie. Przełożeni nie tylko powinni na co dzień zachowywać się empatycznie, ale także przeciwdziałać mobbingowi i wszelkiego rodzaju nadużyciom.