Spis treści:

1. Charakterystyka przypadłości
2. Rodzaje przepuklin
3. Objawy i diagnoza
4. Leczenie

Problem przepuklin pochwowych jest przypadłością dość częstą, jednakże przez wzgląd na brak jednoznacznych symptomów (m.in. ból w podbrzuszu, okolicy kości krzyżowej) jest w wielu przypadkach ignorowana przez pacjentki.

Ważne! Przepuklina pochwowa jest schorzeniem, dotykającym kobiety po 30. roku życia.

Charakterystyka przypadłości

Przepuklina pochwowa tworzy się wtedy, gdy część treści jamy brzusznej dokonuje procesu wypchnięcia przed sobą worka otrzewnowego przez otwór w dnie przepony miedniczej i pojawia się w pochwie pod postacią guza.

Ważne! Głównym powodem tworzenia się tego typu przepukliny jest osłabienie tkanek miednicy mniejszej – do nieprawidłowości dochodzi w wyniku utraty estrogenów (żeńskich hormonów płciowych) w procesie starzenia się bądź też jest to rezultat rozciągnięcia systemu podczas porodu (m.in. gdy dziecko jest duże i konieczne jest użycie próżnociągu).

Przepuklina pochwowa należy do schorzeń nabytych (będących w ścisłym związku z urazem porodowym). Występują jednak sytuacje, w których winę za tworzenie się tego rodzaju przypadłości ponoszą inne czynniki:

• puchlina brzuszna,
• słabo rozwinięte mięśnie oraz powięzie dna miednicy,
• wielkie guzy miednicy małej i jamy brzusznej,
• zbyt głęboka zatoka Douglasa (nazywana także zagłębieniem bądź zachyłkiem odbytniczo-macicznym, usytuowanym w tylnej części miednicy mniejszej).

Ważne! Przepuklina pochwowa powstaje powoli, znane są jednak przypadki nagłego jej wystąpienia.  

Rodzaje przepuklin

Do najczęstszych postaci przepuklin o tym podłożu chorobowym należą:

• przepuklina pęcherzowo-pochwowa, która objawia się utrudnionym oddawaniem moczu (efekt wpuklenia się części pęcherza wypełnionego moczem w ścianę pochwy). W zależności od stopnia zaawansowania przypadłości przepuklina może docierać do ujścia zewnętrznego pochwy bądź wypadać na zewnątrz,
• przepuklina jelitowo-pochwowa – głównym objawem są zaparcia bądź uczucie niepełnego wypróżnienia.

Ważne! W ciężkich przypadkach dochodzi do wypadnięcia wypełnionej jelitem ściany pochwy na zewnątrz.

Mniej powszechnymi rodzajami przepuklin są:

• przepuklina warg większych polega na zstąpieniu jelita cienkiego do worka otrzewnowego (sięga do wargi większej po jednej lub po obydwu stronach),
• przepuklina krocza to efekt zstąpienia jelita cienkiego do worka otrzewnowego, który między mięśniami dźwigaczami odbytu uwypukla się przez cavum ischiorectale.

Ważne! Dwa wymienione powyżej rodzaje przepukliny należą do rzadkości (rozpoznaje się je w około 60% przypadków). Błędy w postawieniu prawidłowej diagnozy skutkują niekiedy poważnymi powikłaniami (m.in. pęknięcie przepukliny i wypadnięcie jelit, powstanie ropniaka w miednicy małej po porodzie). 

Objawy i diagnoza

Bez względu na powód wypadania pochwy pacjentki zgłaszające się do lekarza uskarżają się na:

• ból w podbrzuszu,
• ból w okolicy krzyżowej,
• ból podczas aktu płciowego,
• uczucie dyskomfortu w pochwie.

Ważne! Kobiety cierpiące na przepuklinę pochwową jako objaw podają także dość często uczucie ciężkości w dole brzucha. Zaś w przypadku, gdy przepuklina jest większa – na utrudnione chodzenie wywołane bólem w worku przepuklinowym. Objawy wzmagają m.in. kaszel, długie stanie, cofa zaś pochylenie się do przodu.

Diagnoza schorzenia stawiana jest na podstawie przeprowadzonego badania ginekologicznego oraz ultrasonograficznego.

Ważne! U niektórych pacjentek potrzebne jest wykonanie badania urodynamicznego, którego celem jest określenie stopnia zalegania moczu w pęcherzu.

Przepuklina pochwowa, fot. panthermedia

Leczenie

Terapia jednostki chorobowej, jaką jest przepuklina pochwowa, odbywa się na dwa sposoby: leczenia zachowawczego oraz leczenia operacyjnego.

Leczenie zachowawcze polega na zastosowaniu dopochwowo estrogenów. Celem terapii jest przeciwdziałanie przebudowie narządów, która związana jest z procesem starzenia się. Ponadto terapia wzmacnia tkanki.

Ważne! Pomocne w leczeniu jest ćwiczenie mięśni Kegla (mięśni dna macicy). Efekty są lepsze, gdy ten rodzaj ćwiczeń rozpocznie się już w młodym wieku.

Silikonowe klocki (pesary), które wprowadza się do pochwy pacjentka stosuje w sytuacji, gdy czeka na zabieg operacyjny bądź leczenie przebiega kilkuetapowo. Zadaniem pesarów jest podtrzymywać obniżające się ściany pochwy.

Ważne! Pesary mogą wywoływać podrażnienie ścian pochwy, a także odleżyny bądź zakażenia trudne do wyleczenia (zwłaszcza w okresie menopauzy).

Leczenie operacyjne – istnieje kilkadziesiąt metod operacyjnego leczenia wypadania narządu rodnego. Do najbardziej powszechnych należą:

• z użyciem siatek oraz taśm

Najczęściej przeprowadzanym zabiegiem operacyjnym z zastosowaniem siatek jest metoda wszczepienia siatki z dostępu przezpochwowego – pacjentka leży w pozycji ginekologicznej i ma założony cewnik do pęcherza. Lekarz ostrzykuje przednią ścianę pochwy roztworem ksylokainy z adrenaliną (działa przeciwbólowo oraz obkurcza naczynia krwionośnie, zmniejszając krwawienie). Przednia ściana pochwy zostaje rozcięta w celu uzyskania dostępu do przestrzeni między pęcherzem a pochwą. Następnie przez dwa niewielkie otwory w pachwinie wprowadza się grube oraz ostre igły (zaprojektowane w taki sposób, aby można było przyczepić do nich siatkę). Siatka zostaje wprowadzona pod pęcherz, a przyczepione przez igły końcówki przeprowadzane są przez otwory zasłonowe i wszywane w ścianę pochwy. Po umocowaniu siatki zostaje wycięta część rozciągniętej ściany pochwy i zszywa się ją następnie szwami wchłanialnymi. Po operacji należy stosować przez okres 6 tygodni dopochwowo estrogeny.

• bez użycia siatki

Operacje tego typu polegają na przyszyciu nadmiaru tkanek pochwy do więzadeł usytuowanych w okolicy kości krzyżowej. Procedura zabiegu jest zbliżona do metody z użyciem siatki.

Ważne! Operację można połączyć z plastyką pochwy (wycięcie części rozciągniętej ściany pochwy).

Powrót do normalnej aktywności życiowej trwa po takim zabiegu do 7 dni. Pielęgnacja rany pooperacyjnej polega na podmywaniu się po każdej wizycie w toalecie i osuszaniu jej papierowym ręcznikiem.

Z tego artykułu dowiesz się między innymi, czym jest przepuklina pochwowa, jakie są jej rodzaje i jak skutecznie leczyć tę przypadłość.