Zawałem mięśnia sercowego (potocznie nazywane atakiem serca), nazywamy obejmującą dany obszar serca, martwicę, która powstała na skutek całkowitego bądź bardzo obszernego zamknięcia światła naczynia wieńcowego.
Może on mieć miejsce w każdym obszarze mięśnia sercowego (najczęściej jednak obejmuje obszar ściany lewej komory), a jego najczęstszą przyczyną jest pęknięcie blaszki miażdżycowej. Do zawału dochodzi najczęściej w godzinach porannych bądź do południa.
Spis treści:
Przyczyny oraz objawy zawału serca
W większości przypadków około 90-95% przyczyn zawałów mięśnia sercowego jest wynikiem pęknięcia blaszki miażdżycowej, w konsekwencji czego tworzy się zakrzep zamykający światło tętnicy wieńcowej. Szczególną uwagę zwraca się także m.in. na: zatrucie czadem, różnego rodzaju wady zastawek czy wady wrodzone naczyń wieńcowych oraz silny kurcz tętnicy wieńcowej.
Zdarza się, iż jest on występującym po raz pierwszy objawem choroby niedokrwiennej. Do najczęściej wymienianych objawów zawału mięśnia sercowego wymienia się ból zamostkowy (najczęściej po lewej stronie klatki piersiowej lub za mostkiem, bardzo często obejmuje lewy bark, łokieć, szyję oraz dłoń) o bardzo silnym natężeniu i czasie trwania (dłużej niż 20-25 minut), który może być spowodowany np. szybkim wejściem po schodach, wysiłkiem fizycznym czy pracą fizyczną lub silną sytuacją stresującą). Ból ten odczuwany jest jako ściskający, rwący, palący, duszący lub rozrywający.
Zdarza się, iż dolegliwościom bólowym towarzyszy ból brzucha, mdłości, wymioty, duszności, uczucie nacisku na klatkę piersiową, lękliwość oraz złe samopoczucie. Ból ten nie ustępuje po odpoczynku, położeniu się czy wzięciu nitrogliceryny. Zdarza się tak, iż pacjenci nie odczuwają bólu i nie mają innych dolegliwości. Ciśnienie tętnicze krwi nie musi być podwyższone, może być niskie lub w normie (jest to kwestia indywidualna dla każdego chorego). W przypadku podejrzenia zawału mięśnia sercowego konieczny jest jak najszybszy transport do szpitala bądź wezwanie pogotowia ratunkowego.
Zawał mięśnia sercowego a wszczepione stenty
W ostatnim czasie notuje się coraz większą ilość zabiegów związanych z wszczepianiem stentów. Stentem określamy niewielką zwiniętą „sprężynkę”, która umieszczana jest we wnętrzu naczynia krwionośnego, przy pomocy cewnika balonowego, a dzięki niej możliwe jest rozszerzenie naczynia krwionośnego, usprawnienie jego drożności i prawidłowego przepływu krwi oraz substancji odżywczych.
Stent wykonany jest ze stopu chromowo-kobaltowego lub ze stali. Pacjent w trakcie implantacji stentu jest przytomny, wykorzystywane jest znieczulenie miejscowe. Jako pierwszy, po nakłuciu do tętnicy (ramiennej, biodrowej, promieniowej) wprowadzany jest cewnik zakończony niewielkim balonem, na jego zakończeniu, znajduje się stent. Cały zabieg trwa do 30 minut. Po zabiegu pacjent jest hospitalizowany przez dobę. Stentowanie wykonywane jest bardzo często u pacjentów, którzy mają niedrożne naczynia wieńcowe na skutek np. miażdżycy. Bardzo często wykonywane jest także u chorych z objawami ostrych zespołów wieńcowych, po przebytych zawałach mięśnia sercowego oraz u tych pacjentów, u których ryzyko ponownego zawału serca jest bardzo duże.
Badanie ciśnienia tętniczego, fot. pantherstock
U pacjentów po zawale mięśnia sercowego stent daje możliwość rozszerzenia, silnie zwężonego naczynia krwionośnego, a co ważne zapobiega rozpadowi zmienionej miażdżycowo ściany naczynia. Dzięki stentowaniu dochodzi do usunięcia blaszki miażdżycowej. Pamiętajmy, jednak, iż zabieg ten nie chroni nas w 100% przed kolejnym zawałem mięśnia sercowego. Konieczne jest by pacjent przestrzegał zasad ustalonych i przekazanych mu w szpitalu, stawiał się na wizyty kontrolne i prowadził zdrowy tryb życia.