Coraz więcej badań naukowych potwierdza silny związek łuszczycy z celiakią, czyli trwałą nietolerancją glutenu. Choroba trzewna częściej dotyka bowiem osób, u których występuje dodatkowe schorzenie o podłożu autoimmunologicznym – np. choroba Hashimoto, reumatoidalne zapalenie stawów albo właśnie łuszczyca. Czy to oznacza, że łuszczycę można leczyć dietą bezglutenową? W wielu przypadkach okazuje się, że tak!
Dlaczego u osób z łuszczycą częściej występuje celiakia?
Dzieje się tak ze względu na ich wspólne podłoże. Zarówno łuszczyca, jak i celiakia są chorobami autoimmunologicznymi, w których przebiegu układ odpornościowy (immunologiczny) zwraca się przeciwko tkankom organizmu. W przypadku łuszczycy atakowane są komórki skóry, w przypadku celiakii – umożliwiające wchłanianie składników odżywczych kosmki jelitowe.
Nawet 16% chorych na łuszczycę ma podwyższone przeciwciała typowe dla celiakii [1]
…a po przejściu na dietę bezglutenową stan ich skóry często poprawia się. Profesor G. Michaelsson w jednym z wywiadów opublikowanych w czasopiśmie „Psoriasis Advance” wydawanym przez National Psoriasis Foundation w USA zapytany o to, co mógłby poradzić osobom chorym na łuszczycę i łuszczycowe zapalenie stawów stwierdził, że:
– Zaleca się wszystkim pacjentom z umiarkowaną lub ciężką łuszczycą lub łuszczycą krostkową rąk i stóp wykonać badania pod kątem celiakii. Koszty wykonania takiego badania są niskie, a wyniki mogą być bardzo satysfakcjonujące. Z mojej obserwacji wynika, że pacjenci z łuszczycą i utajoną celiakią przechodząc na dietę bezglutenową, byli wolni od łuszczycy po raz pierwszy od 25 lat!
Dlaczego celiakia tak negatywnie wpływa na stan skóry?
Celiakia przyczynia się do zaniku kosmków jelitowych. Tymczasem struktury te odpowiadają za wchłanianie składników odżywczych z pokarmu. Gdy zanikną, organizm nie otrzymuje witamin i minerałów potrzebnych mu do zachowania dobrej kondycji. Uszkodzenie błony śluzowej jelita cienkiego wiąże się z przewlekłym stanem zapalnym, któremu mogą towarzyszyć liczne, bardzo nieprzyjemne dolegliwości: wymioty, biegunka, bóle brzucha, bóle głowy i mięśni, zaburzenia miesiączkowania czy właśnie problemy skórne (wysypka, świąd, grudki, pęcherzyki, rumień). Celiakia często zaostrza też objawy łuszczycy, ponieważ leki stosowane w jej leczeniu nie są wystarczająco wchłanianie.
Włączenie diety bezglutenowej ratunkiem dla 104 tysięcy osób z łuszczycą
Mniej więcej właśnie tylu chorych na łuszczycę mogłoby poczuć się lepiej tylko dzięki wykonaniu testów w kierunku celiakii i włączeniu diety bezglutenowej. Celiakia jest chorobą genetyczną, związaną z obecnością pewnych genów. Aby mieć pewność, że wynik badania będzie wiarygodny, należy jednak dokładnie sprawdzić zakres analizy. Badanie genetyczne w kierunku celiakii powinno bowiem obejmować haplotypy: HLA-DQ2, HLA-DQ2.5 oraz HLA-DQ8. W przypadku ostatecznego rozpoznania celiakii chorym zaleca się ścisłą dietę bezglutenową. Na pewno nie jest to dieta łatwa, wymaga bowiem rezygnacji z wielu artykułów spożywczych. Gluten jest frakcją białek występujących w takich zbożach, jak pszenica, żyto, jęczmień i owies. Jego podstawowym źródłem będą więc przede wszystkim makarony, pieczywo i wyroby cukiernicze. Niestety podstawowym nie oznacza jedynym. Producenci żywności dodają gluten także do wędlin, keczupów, sosów, mięs czy przypraw. Osoba chora na celiakię powinna więc dokładnie zapoznać się z etykietką każdego produktu, zanim zdecyduje się na jego zakup. Niemniej jednak po wprowadzeniu diety bezglutenowej wielu chorych zauważa u siebie złagodzenie objawów łuszczycy.
A co, jeśli badanie genetyczne nie stwierdzi predyspozycji do celiakii?
Czy w takim przypadku osoba chora na łuszczycę powinna przechodzić na dietę bezglutenową? Odpowiedz brzmi „nie”. Dieta bezglutenowa jest odpowiednia wyłącznie dla osób, które faktycznie nie tolerują glutenu. Stosując ją bez potrzeby, chory może narazić się na jeszcze większe problemy zdrowotne. Dlatego też diety bezglutenowej nie powinno wprowadzać się przed wykonaniem pełnej diagnostyki i ostatecznym potwierdzeniem celiakii.