Choroby autoimmunologiczne mają tę właściwość, że lubią współwystępować ze sobą. Jeśli cierpisz na Hashimoto, czyli autoimmunologiczną chorobę tarczycy, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że zmagasz się również z celiakią – kolejną chorobą autoimmunologiczną, atakującą już jednak nie tarczycę, a jelita. Chorując na Hashimoto, nie sięgaj jednak od razu po dietę bezglutenową. Najpierw przebadaj się i sprawdź, czy celiakia rzeczywiście Cię dotyczy.
Celiakia jest autoimmunologiczną chorobą jelit
Polega ona na trwającej przez całe życie nietolerancji glutenu. Spożywanie tego białka – obecnego głównie w produktach zbożowych (ale nie tylko!) – prowadzi wtedy do wyniszczenia błony śluzowej jelita cienkiego, w tym znajdujących się w jelicie cienkim kosmków jelitowych. Struktury te, pomimo swoich mikroskopijnych rozmiarów, pełnią w organizmie człowieka szalenie ważną funkcję. Uczestniczą bowiem w procesie wchłaniania substancji odżywczych z pokarmu. Przez występujący w celiakii zanik kosmków chory nie dostaje wystarczających ilości witamin i minerałów, co skutkuje niedożywieniem organizmu. Taki stan może objawiać się na wiele sposobów: bólem brzucha, wymiotami, biegunką, ogólnym osłabieniem, obecnością wyprysków na skórze i zmian w jamie ustnej czy bólem kości i stawów. Zastosowanie diety bezglutenowej u osób chorujących na celiakię przywraca jelitom możliwość wchłaniania, polepsza samopoczucie i pomaga uwolnić się od przykrych objawów.
Celiakia jest też chorobą, która lubi występować z innymi chorobami autoimmunologicznymi, np. z Hashimoto, czyli przewlekłym zapaleniem tarczycy. Nawet 50% osób dotkniętych tym schorzeniem może posiadać układ genów odpowiedzialnych za trwałą nietolerancję glutenu[1]. Mając chorobę Hashimoto, nie powinniśmy jednak od razu sięgać po dietę bezglutenową. Robiąc to bez potrzeby, możemy bardzo sobie zaszkodzić. Dlaczego?
Dieta bezglutenowa w leczeniu choroby Hashimoto – nie zawsze konieczna
Dieta bezglutenowa jest obecnie na topie. Uważa się ją za zdrową oraz ułatwiającą odchudzanie. Rezygnację z glutenu zaleca się również w leczeniu schorzeń autoimmunologicznych. Diety bezglutenowej nie można jednak traktować jako panaceum na wszystkie dolegliwości i problemy zdrowotne. Mało tego! Samodzielne wprowadzenie tej diety może się dla Ciebie źle skończyć. Dieta bezglutenowa jest bowiem dietą niedoborową, często obfitującą w mocno przetworzone produkty. Część z tych produktów, głównie ryż, jest też bogata w niebezpieczny arsen[2]. Wyłączając z jadłospisu pełnoziarniste produkty, narażamy się też na cukrzycę, choroby serca oraz otyłość brzuszną[3]. U osób, które wyeliminowały gluten często wytwarza się patologiczna mikroflora jelitowa, a zanika ta korzystna[4].
Jak widać, stosowanie diety bezglutenowej bez wskazań medycznych nie jest najlepszym pomysłem. Chyba, że rzeczywiście mamy celiakię. Wtedy taka dieta staje się dla nas koniecznością, jest jedynym lekarstwem na tę uciążliwą i bardzo groźną w skutkach przypadłość. Zanim jednak pobiegniemy do sklepu po bezglutenowe produkty, dowiedzmy się, czy faktycznie musimy je jeść. Pomoże nam w tym badanie genetyczne.
fot. panthermedia
Test DNA lepszy od badania przeciwciał i biopsji jelita cienkiego?
Badanie genetyczne jest na pewno bardziej komfortowe i wiarygodne. Biopsja wiąże się z koniecznością wycięcia małego fragmentu jelita, co jest stresujące i mało przyjemne dla pacjenta. Testy serologiczne niosą z kolei ryzyko otrzymania fałszywego wyniku, zwłaszcza, gdy jesteśmy już na diecie bezglutenowej. Badania genetyczne eliminują wszystkie te problemy i ograniczenia. Geny nie zmieniają się pod wpływem diety, a próbką do takiego badania jest zwykły wymaz z policzka. Badanie wykonuje się, aby znaleźć w materiale genetycznym pacjenta układ genów typowy dla celiakii (HLA-DQ2, 2, HLA-DQ2, 5 oraz HLA-DQ8) albo wykluczyć obecność tego układu. Brak genów oznacza wykluczenie możliwości zachorowania – teraz i kiedykolwiek.
Obecność wspomnianego układu genów oznacza natomiast, że jesteśmy zagrożeni celiakią. Choroba nie musi być aktywna, ale istnieje wówczas duże ryzyko, że w pewnym momencie się ujawni. Badanie genetyczne na celiakię jest badaniem rekomendowanym przez Europejskie Towarzystwo Gastrologii, Hepatologii i żywienia Dzieci (ESPGHAN) u wszystkich osób z Hashimoto.
Leczenie celiakii ułatwia leczenie choroby Hashimoto
Badania naukowe pokazały, że wprowadzenie diety bezglutenowej u osób z utajoną niedoczynnością tarczycy i celiakią poprawiło pracę tarczycy już po roku od jej rozpoczęcia[1]. Poprawa stanu zdrowia wynika prawdopodobnie stąd, że wyłączenie glutenu z diety prowadzi do regeneracji uszkodzonych kosmków jelitowych, które znów są zdolne do wchłaniania – nie tylko substancji odżywczych zawartych w pokarmie, ale też leków stosowanych w leczeniu choroby Hashimoto.
