Gorzki posmak to normalna reakcja po zjedzeniu np. sałatki z cykorią lub wypiciu czarnej kawy. Jednak, gdy gorycz towarzyszy nam niezależnie od jedzenia, może mieć bardziej tajemnicze źródło – problemy stomatologiczne, wahania hormonalne, skutki uboczne spożycia leków, a nawet może sygnalizować o poważnej chorobie.
Za zaburzenia smaku może być również odpowiedzialne leczenie onkologiczne. Chemioterapia i radioterapia u części pacjentów powoduje podrażnienie receptorów smakowych, w efekcie uczucie gorzkiego smaku może wystąpić nawet przy zjedzeniu kanapki czy wypiciu wody. Również alergie, infekcje dróg oddechowych np. zapalenie zatok, angina, zapalenie gardła czy przeziębienie mogą powodować zwiększoną wrażliwość na gorzkie smaki.
Winna może być również długotrwała ekspozycja na wdychanie ołowiu lub rtęci lub… orzeszki piniowe, z których przygotowuje się m.in. włoski sos pesto. U części osób konsumpcja pinioli może bowiem powodować tajemniczy stan nazywany „pine mouth” lub „pine nut syndrome” (ang. pine – orzeszki piniowe, mouth - usta), czyli gorzki, metaliczny posmak w ustach utrzymujący się nawet do kilkunastu dni po ich spożyciu. Przyczyna nie jest znana, ale może mieć związek z chemikaliami stosowanymi w procesie łuskania orzechów, genetyczną predyspozycją lub olejem ulegającym zjełczeniu.
Czy to się leczy?
Choć nieprzyjemny posmak w ustach nie jest chorobą, to jeśli towarzyszy nam od wielu dni, może sygnalizować nieprawidłowość i wymagać konsultacji lekarskiej. Pozbycie się problemu wymaga znalezienia pierwotnej przyczyny.
Zalecana jest kontrola u dentysty, aby wykluczyć suchość, problemy z zębami, dziąsłami czy infekcje jamy ustnej. Jeśli stomatolog nie stwierdzi nieprawidłowości, możemy udać się do lekarza rodzinnego, który przeprowadzi wywiad, dopyta o inne objawy, stosowane leki i w razie potrzeby zleci stosowne badania lub pokieruje do specjalisty np. gastrologa (refluks), neurologa, endokrynologa czy diabetologa (cukrzyca). Dopiero wówczas możliwa będzie diagnoza i ukierunkowane leczenie choroby odpowiedzialnej za nieprzyjemne wrażenie w jamie ustnej. Po znalezieniu przyczyny i rozpoczęciu leczenia odczuwanie smaków powinno wrócić do normy, a nietypowy posmak zniknąć.
Goryczka daje się we znaki? Te metody mogą pomóc
Domowe, proste do zrealizowania sposoby mogą doraźnie pomóc i złagodzić objawy. Są wśród nich:
- odpowiednia higiena jamy ustnej: szczotkowanie i nitkowanie zębów min. 2 razy dziennie, stosowanie płukanek o właściwościach antybakteryjnych,
- żucie gumy bez cukru, która pobudza produkcję śliny i przywraca właściwe pH,
- unikanie cukru, paradoksalnie cukier zwiększa gorycz w ustach,
- nawadnianie i picie dużej ilości płynów w ciągu dnia,
- unikanie czynników ryzyka, np. w przypadku choroby refluksowej będzie to rezygnacja z tłustej, ciężkostrawnej diety, pikantnych przypraw, potraw smażonych, redukcja lub wyeliminowanie wyrobów tytoniowych oraz alkoholu,
- jeśli spożywasz duże ilości leków i suplementów, upewnij się, że dawka jest odpowiednia lub zapytaj lekarza o zmianę leków.