Dlaczego osoby cierpiące na celiakię muszą wyeliminować gluten ze swojej diety

Ponieważ obecny w produktach zbożowych (z dodatkiem pszenicy, żyta, jęczmienia, owsa oraz pochodnych tych zbóż) gluten u tych osób stopniowo wyniszcza kosmki jelitowe, przez co upośledzony zostaje proces wchłaniania składników odżywczych ze spożywanego pokarmu. Niedobór witamin i minerałów odbija się z kolei na stanie zdrowia. Ciężarna powinna w szczególności zadbać o zachowanie prawidłowego poziomu cynku, selenu, żelaza i kwasu foliowego. 

Kobiety w ciąży chorujące na celiakię spożywając gluten narażają siebie i swoje dziecko na poważne konsekwencje. Nieleczona celiakia może bowiem zaburzyć prawidłowy rozwój płodu, spowodować, że dziecko urodzi się z niedowagą. Jej ciąża może też zakończyć się martwym porodem lub poronieniem. Statystyki pokazują, że straty ciąży zdarzają się 10-krotnie częściej kobietom, które pomimo choroby nie przeszły na dietę bezglutenową, w porównaniu z kobietami, które skrupulatnie trzymały się zaleceń dietetycznych. 

Celiakia – należy ją traktować jako możliwą przyczynę niepłodności

Warto wspomnieć, że celiakia może nie tylko utrudnić utrzymanie ciąży, ale również sprawić kłopot, jeśli chodzi o moment samego poczęcia. Niedobory pokarmowe, które towarzyszą celiakii nie pozostają bowiem bez wpływu na układ rodny kobiety. Choroba może w znaczący sposób obniżyć jej płodność, bywa też przyczyną zaburzeń menstruacji – miesiączka albo występuje nieregularnie, albo zanika całkowicie. 

Celiakia jest chorobą uwarunkowaną genetycznie

W organizmie kobiety obecne są konkretne geny, które odpowiadają za wystąpienie choroby, a wraz z nią szeregu uciążliwych objawów. W przypadku ciężarnych dotyczą one głównie przewodu pokarmowego. Sygnałem alarmowym powinny być problemy z wypróżnianiem się (zaparcia lub rozwolnienia), wymioty, bóle lub wzdęcia brzucha. Genami sprawdzanymi w badaniu DNA są geny HLA-DQ2, DQ8. Ich brak wiąże się w zasadzie z całkowitym wykluczeniem choroby, stwierdzenie, z potwierdzeniem jej z bardzo wysokim prawdopodobieństwem. Po ich wykryciu kobieta, w porozumieniu z lekarzem potwierdza diagnozę szybkim badaniem serologicznym i może rozpocząć leczenie. Celiakia nie wymaga jednak przyjmowania leków, poza stosowaniem diety bezglutenowej.  

fot. shutterstock

Co niezwykle ważne, test wykryje te geny nawet jeśli kobieta zrezygnowała już z glutenu. Pod tym względem jest więc lepszy od biopsji jelita cienkiego i badań serologicznych, które u pacjentek przebywających już na diecie bezglutenowej może dać rezultat sprzeczny ze stanem faktycznym - nie wykryć choroby, mimo że kobieta będzie na nią chorować. Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia ESPGHAN oficjalnie rekomenduje  nawet badania genetyczne, jako jeden z ważniejszych elementów w diagnostyce celiakii