O nowotworach głowy i szyi przez dość długi czas nie mówiło się wiele, obecnie jednak kieruje się ku tym schorzeniom coraz więcej uwagi przede wszystkim z powodu tego, że częstość ich występowania systematycznie narasta. Do tej grupy nowotworów zalicza się wiele różnych jednostek chorobowych, jedną z nich jest rak gardła. Szacuje się, że w ciągu całego życia zachorowuje na niego nieco powyżej 1% ludzi z całej populacji.

Przyczyny raka gardła

Rozwój raka gardła – podobnie jak i innych nowotworów złośliwych – poprzedzony jest wystąpieniem mutacji, które prowadzą do niekontrolowanych podziałów komórkowych, skutkujących właśnie wystąpieniem guza. Nie zawsze udaje się jednoznacznie stwierdzić, co dokładnie stanowi przyczynę raka gardła u danego pacjenta, wyróżnia się jednak wiele różnych czynników, które zwiększają ryzyko zachorowania na tę chorobę. Wśród nich wymieniane są przede wszystkim:

• palenie papierosów,
• nadużywanie alkoholu,
• zakażenie wirusem HPV,
• niedożywienie,
• ekspozycja na azbest,
• niedostateczna higiena jamy ustnej.

Pewien związek z występowaniem raka gardła ma również i płeć – okazuje się bowiem, że choroba ta częściej stwierdzana jest u mężczyzn.

Objawy raka gardła

Rokowanie chorych na raka gardła uzależnione jest przede wszystkim od tego, jak szybko od wystąpienia choroby rozpoczęte zostanie u nich leczenie – im wcześniej i na mniejszym etapie zaawansowania nowotworu wdrożone zostaną oddziaływania lecznicze, tym większe szanse na to, że chorobę uda się wyleczyć, zwyczajnie rosną. Tutaj pojawia się jednak pewien problem: otóż nowotwór złośliwy wspominanej wielokrotnie okolicy ciała zazwyczaj daje bardzo niespecyficzne objawy, które mogą sugerować istnienie u pacjenta całkowicie innych jednostek, takich jak np. długotrwałe infekcje. Ze względu na ryzyko, że nieprzyjemne dolegliwości mogą być spowodowane właśnie przez nowotwór gardła, gdy utrzymują się one przez dłuższy czas i gdy ciężko stwierdzić, jakie jest dokładne ich podłoże, najkorzystniejsze byłoby wykluczenie nowotworowych ich przyczyn. Jakie jednak problemy mogą sugerować zmiany złośliwe gardła? Otóż wśród możliwych objawów raka gardła wymieniane są przede wszystkim:

• chrypka,
• stałe uczucie obecności jakiegoś ciała obcego w gardle (zazwyczaj prowadzące do tego, że pacjent podejmuje próby odkrztuszania),
• zmiana barwy głosu,
• problemy z połykaniem,
• ból gardła,
• utrata masy ciała,
• przewlekły kaszel (w przebiegu raka gardła występuje zazwyczaj suchy kaszel).

Rozpoznawanie raka gardła

W rozpoznawaniu raka gardła najistotniejsze są te badania, w których trakcie możliwe jest zaobserwowanie ewentualnych patologicznych zmian. Dokonanie takowej oceny możliwe jest na drodze badań endoskopowych, jak i w trakcie laryngoskopii. Samo jednak stwierdzenie, że w gardle pacjenta istnieje nietypowy, najprawdopodobniej patologiczny twór, nie jest wystarczające do postawienia diagnozy raka gardła. Do tego celu niezbędne są dodatkowe badania, takie jak np. biopsja – uzyskany podczas niej materiał tkankowy przekazywany jest do laboratorium, gdzie wykonywane są badania histopatologiczne i to właśnie one mogą potwierdzić lub wykluczyć to, że pacjent choruje na nowotwór gardła. Innymi jeszcze badaniami, które bywają pomocne w rozpoznawaniu raka gardła, są badania obrazowe, takie jak np. tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny (analizy te umożliwiają chociażby dokonanie oceny tego, czy u danego pacjenta doszło do rozsiewu choroby).

fot. panthermedia

Pacjentom nie są jednak rutynowo wykonywane ani badania endoskopowe gardła, ani też biopsja tkanek z tej okolicy – kiedy więc warto pomyśleć o wykonaniu takich badań? Przede wszystkim wtedy, gdy u chorego występują wspomniane wyżej dolegliwości, które pomimo leczenia nie ustępują i utrzymują się przez dłuższy czas.