Anemia – niedokrwistość, polega na występowaniu w krwi niewystarczającej ilości hemoglobiny i/lub czerwonych krwinek. Skutkuje to m.in. osłabieniem, bladością, omdleniami. Niewiele osób jednak wie, że anemia może być spowodowana celiakią – reakcją autoimmunologiczną na gluten, która powoduje że organizm nie w pełni przyswaja substancje odżywcze.
Nie tylko anemia: inne objawy celiakii
Celiakia może występować w kilku postaciach, z których żadna nie daje objawów na tyle charakterystycznych, by móc od razu rozpoznać w nich chorobę. Jawna postać celiakii występuje u ok. 10% chorych i objawia się symptomami ze strony układu pokarmowego, m.in. biegunkami, wzdęciami czy bólami brzucha. Często mylona jest więc z innymi schorzeniami jelit czy alergiami pokarmowymi.
Chorzy na celiakię w większości cierpią na jej postać ukrytą, która może wywoływać całe spektrum objawów. Należą do nich, oprócz anemii, np. afty w jamie ustnej, niedorozwój szkliwa zębowego, zmęczenie, bóle głowy, problemy ze skórą czy bóle kości, mięśni i stawów.
Nieleczona celiakia powoduje niepłodność, poronienia i nowotwory
Nieleczona celiakia – czyli nieprzestrzeganie diety bezglutenowej – może powodować bardzo poważne konsekwencje zdrowotne. Oprócz nieprzyjemnych objawów i chorób towarzyszących mogą pojawić się nowotwory (szczególnie układu pokarmowego), niepłodność czy poronienia, a także depresja.
Warto wiedzieć, że celiakia jest niebezpieczna szczególnie dla kobiet w ciąży, ponieważ powoduje niedożywienie nie tylko matki, ale także dziecka. W związku z tym u kobiet z celiakią częściej dochodzi do wcześniejszego zakończenia ciąży, mniejszej masy urodzeniowej dziecka czy nawet śmierci noworodka.
fot. shutterstock
Jak wykryć celiakię? Najpierw zrób test DNA
Celiakia jest chorobą genetyczną, za którą odpowiadają określone geny. Z tego powodu diagnostykę najlepiej jest rozpocząć od wykonania prostego testu DNA na celiakie, który wykryje ewentualną obecność genów HLA DQ2 i/lub HLA DQ8. Jeśli okaże się, że wynik jest dodatni, należy zrealizować badanie krwi w kierunku występowania przeciwciał IgG i IgA. Dwukierunkowe badanie pozwoli wykazać, czy choroba jest aktywna.
Warto jednak zdawać sobie sprawę, że sama obecność genów odpowiedzialnych za celiakię nie warunkuje tego, że choroba się rozwija. Geny te posiada bowiem aż 30% społeczeństwa – aby mieć pewność co do swojego zdrowia, warto regularnie powtarzać badanie krwi. Wynik negatywny testu DNA to jednak pewność, że u danej osoby celiakia nie występuje ani nigdy nie wystąpi, dzięki czemu można uzyskać spokój.
