Reklama:

Oblicza psychologii klinicznej - recenzja książki

Mgr Anna Słomian

Ten tekst przeczytasz w 11 min.

Oblicza psychologii klinicznej - recenzja książki

Panthermedia

Pacjent w gabinecie psychologa

Mentor to mądry nauczyciel, zaś mianem mistrza określamy kogoś, kto nie tylko umiejętnie wskazuje nam drogi poznania, ale także uświadamia nam i odkrywa nasz potencjał naukowo – badawczy. Niestety współcześnie coraz rzadziej studenci upatrują w wykładowcach mistrzów, coraz rzadziej nazywają ich autorytetami. Zatem jeżeli uczniowie, studenci i współpracownicy składają hołd zmarłemu mentorowi, należy zwrócić na to szczególną uwagę.

Reklama:


Ostatnie dwie części recenzowanej publikacji tworzą artykuły kierowane głównie do psychologów, a zwłaszcza specjalistów z zakresu  psychologii klinicznej. Pierwsza praca  z części czwartej nosi tytuł Triumwirat wyznaczników życiowego powodzenia a jej autor – Zbigniew Zaleski - skupił się na problemie wyznaczników sukcesu, podłożu dobrego samopoczucia i szczęścia, czyli ogólnie rzecz ujmując psychologii pozytywnej.  Omawiana tu problematyka – dodajmy – oprócz wyżej wspomnianych specjalistów zainteresować może także nieukierunkowanego tak ściśle czytelnika, a odbiór zamieszczonych w artykule treści ułatwi mu przystępny język. Wszak sukces, kariera, osiągnięcia w rozmaitych dziedzinach życia to coś o czym marzy i do osiągnięcia czego dąży chyba każdy z nas. Zbigniew Zaleski swoje rozważania rozpoczął od omówienia warunków powodzenia życiowego takich, jak inteligencja, motywacja oraz otoczenie, w którym funkcjonuje człowiek, by następnie skupić się na próbie zdefiniowania terminu „sens życia” w ujęciu psychologicznym i omówieniu miejsca marzeń „w perspektywie rozwoju i spełnienia się człowieka”. Autor w kolejnych podrozdziałach swojej pracy odwołując się do przykładów z życia i doświadczeń własnych podkreślił też wagę takich czynników jak wysiłek, wytrwałość i emocje na drodze do sukcesu.


Pozostałe dwa rozdziały autorstwa Ewy Zasępy i Joanny Głodkowskiej to teksty poświęcone niepełnosprawności intelektualnej w kontekście psychologii pozytywnej.  Profesor E. Zasępę zainteresował problem szczęśliwej egzystencji ludzi niepełnosprawnych intelektualnie.


W artykule Niepełnosprawność intelektualna w perspektywie psychologii pozytywnej  autorka na wstępie zadaje sobie pytania w rodzaju czy i na ile osoby niepełnosprawne umysłowo mogą się czuć szczęśliwe oraz co jest warunkiem szczęśliwego życia człowieka z niepełnosprawnością intelektualną. Rozpatruje kwestie procesów myślowych osób z różnym stopniem upośledzenia i poziomu rozumienia przez nich doświadczanych spraw i sytuacji, takich jak na przykład śmierć kogoś bliskiego. Autorka podejmuje też problem istoty wiary w życiu osoby niepełnosprawnej intelektualnie i wagi satysfakcji z nawet drobnych osiągnięć człowiek z upośledzeniem.


Joanna Głodkowska natomiast podjęła próbę omówienia poziomu optymizmu młodych ludzi z lekka niepełnosprawnością intelektualną odwołując się do atrybutów – jak to nazwała – psychologii pozytywnej. W swojej pracy podjęła próbę odpowiedzi na pytania w rodzaju czy i na ile optymizm życiowy jest siłą rozwojową osób z lekką niepełnosprawnością intelektualną? oraz czy i na ile optymistyczny lub pesymistyczny styl wyjaśniania [zdarzeń życiowych] jest czynnikiem różnicującym funkcjonowanie osób z niepełnosprawnością intelektualną w porównaniu z osobami o rozwoju prawidłowym?  Badaczka w kolejnych podrozdziałach precyzyjnie sformułowała problem badawczy, scharakteryzowała osoby poddane badaniom, dookreśliła techniki badawcze i szeroko omówiła wyniki przeprowadzonych ankiet.


Część piąta, ostatnia, recenzowanej publikacji zainteresuje głównie specjalistów z dziedziny psychologii klinicznej, choć dwa ostatnie rozdziały będą stanowiły interesującą lekturę również dla pedagogów specjalnych, nauczających dzieci na poziomie wczesnoszkolnym i lekarzy – tych zwłaszcza, którzy zajmują się terapią osób z zaburzeniami łaknienia. Artykuły zebrane w tej części dotyczą zagadnień specjalistycznych związanych  z narzędziami wykorzystywanymi do diagnozy rozmaitych zaburzeń oraz pomiarami – na przykład psychometrycznym.
Pierwszy z zamieszczonych tu artykułów, autorstwa Adama Bieli, poświęcony został cechom i wartościom wymaganym w pracy naukowej. Autor snując rozważania na temat wolności, wdzięczności, zaufania, wyrozumiałości, wytrwałości i zaradności starał się ukazać ich wagę i aktualność we współczesnym świecie, a także że fakt ich posiadania jest najlepszym gwarantem efektywnej pracy nie tylko naukowo – badawczej.


Ewa Pisula z kolei pochyliła się nad diagnostyką zaburzeń ze spektrum autyzmu, trudnościami z ich rozpoznawaniem, narzędziami standardu diagnostycznego oraz ich dostępnością w Polsce. Agnieszka Weiner poświęciła swój artykuł testom muzycznych umiejętności percepcyjnych dzieci w wieku wczesnoszkolnym, charakterystyce tych umiejętności, właściwościom psychometrycznym testu, który je sprawdza sprawdzającego, by w końcu skupić się na wynikach zastosowanej w badaniu  metodzie jaką była analiza czynnikowa. Publikację kończy artykuł Małgorzaty Starzomskiej, w którym autorka wykazała miarę wpływu błędów metodologicznych na wiarygodność pozyskiwanych wyników badań. Autorka wykazała istotę rzetelności metodologicznej, odwołując się do interesujących badań nad anoreksją.


Publikacja Oblicza psychologii klinicznej jest pozycją, która niewątpliwie powinna znaleźć się w księgozbiorze psychologów praktyków i adeptów tej dziedziny nauki. Co ciekawe, zakres omówionej w niej problematyki może zainteresować pasjonatów psychologii bez ukierunkowanego w tej dyscyplinie wykształcenia. Większość artykułów została napisana językiem przystępnym, tj. zrozumiałym także dla czytelników nie legitymizujących się dyplomem z zakresu psychologii.


Oblicza psychologii klinicznej to książka, którą  śmiało polecić można również wszystkim, którzy pracują z osobami niepełnosprawnymi, zwłaszcza niepełnosprawnymi  intelektualnie. Walorem omawianej pozycji jest nie tylko zresztą jasny język i ciekawa tematyka, ale także mnogość i różnorodność  źródeł przywołanych przez autorów artykułów – prac badaczy polskich i zagranicznych. Po każdym artykule czytelnik znajdzie obszerną bibliografię, która ułatwi zainteresowanym dalsze poszukiwania  i możliwość zgłębienia wybranego zagadnienia. W wielu artykułach z publikacji czytelnik znajdzie także tabele, diagramy oraz załączniki z dodatkowymi informacjami.


Oblicza psychologii klinicznej to książka wszystkie wymagania stawiane pracom naukowym a jednocześnie pozycja skupiona na człowieku, który jest jej podmiotem i o którym  każdy z autorów artykułów pisze nie tylko merytorycznie doskonale, ale również łatwo odczytywalną wrażliwością humanisty.


Część pierwszą publikacji poświęcono w całości osobie profesora Janusza Kostrzewskiego, dzięki czemu czytelnik poznaje portret naukowca, człowieka – altruisty i dydaktyka, który potrafił surowo ocenić pomysły badawcze współpracowników i studentów, ale zaraz potem podpowiedzieć możliwe inne rozwiązania. Jednak hołdem złożonym Profesorowi jest w takim samym stopniu każda z następnych części książki. Studenci i współpracownicy Profesora, podejmując trud kontynuowania jego dzieła w tak pełny i naukowo interesujący sposób nie mogli w lepszy sposób uczcić pamięć Mistrza i podziękować za to, co od Niego dostali.