Trzecia część artykułu omawiającego etapy prawidłowego rozwoju dziecka, poświęcona rozwojowi w drugim i trzecim roku życia. Opisano umiejętności jakie dziecko powinno nabyć w poszczególnych miesiącach oraz sygnały alarmowe wymagające konsultacji z lekarzem.
12-24 MIESIĄC ŻYCIA
Po ukończeniu I roku życia tempo wzrostu zmniejsza się, średni przyrost długości ciała w drugim roku wynosi 12 cm a masy ciała około 2,5 kg. Można zauważyć zmniejszenie łaknienia, co niepokoi rodziców. Tkanka tłuszczowa jest mniej obfita i dziecko staje się bardziej smukłe i umięśnione. W związku z przyjęciem wyprostowanej pozycji ciała dziecko sylwetka dziecka się zmienia; pojawia się lordoza – zagłębienie kręgosłupa, brzuszek jest wypięty ku przodowi.
Dziecko chodzi bez pomocy około 15 miesiąca, a w 20 biega i wchodzi na chody. Po ukończeniu 24 miesięcy swobodnie porusza się, nie zważając na przedmioty i niebezpieczeństwo, wymaga stałego nadzoru. Zaczyna mówić w wieku12-18 miesięcy, ale jest to również cecha indywidualna. Zwykle im później zaczyna mówić, tym szybciej rozwija się mowa pełna. W zachowaniu naśladuje matkę, ale bawi się samo, zawłaszczając dla siebie zabawki. W drugim roku życia zaczyna zgłaszać swoje potrzeby fizjologiczne.
Sygnały ostrzegawcze w rozwoju dziecka powinny być wyróżniane w 3 kategoriach:
- U - w sferze umysłowej
- E - w sferze emocjonalno-społecznej
- R - w sferze ruchowej
18 MIESIĄC – SYGNAŁY OSTRZEGAWCZE W ROZWOJU
- U – nie wkłada i nie wyjmuje małych przedmiotów z większych, nie wskazuje przynajmniej jednej części ciała, nie mówi 5-8 słów
- E - nie pokazuje palcem lub nie mówi o co prosi, nie naśladuje i nie pomaga w czynnościach codziennych, nie używa łyżeczki, nie pije samo z kubka
- R – nie chodzi samodzielnie, nie schyla się po zabawki, nie wspina się na sprzęty
Szczególnej oceny wymaga rozwój mowy biernej i czynnej dziecka, jego zdolności rozumienia prostych sytuacji z życia codziennego
fot. pantherstock
24 MIESIĄC – SYGNAŁY OSTRZEGAWCZE W ROZWOJU
- U – nie wskazuje części ciała, ani 2-4 nazwanych przedmiotów na obrazkach, nie buduje wieży z 4-6 klocków, nie potrafi dopasowywać różnokształtnych elementów do odpowiednich otworów, nie bazgrze, nie naśladuje kreski w rysowaniu, nie łączy po 2 słowa w zdanie np.: mama da
- E - nie pomaga w prostych czynnościach domowych, nie rozbiera się, nie potrafi samo umyć rąk, nie zgłasza pragnień np.: picia, jedzenia, nie wykonuje 2 poleceń: „weź lalę”, „daj lali pić”
- R – nie chodzi po schodach trzymane za rękę, nie biega, nie kopie, nie rzuca piłki
Jeśli 2-letnie dziecko nie przejawia dążenia do usamodzielnienia się, poznawania świata, należy zastanowić się, czy wynika to bardziej z faktu braku odpowiedniej stymulacji w domu czy deficytów rozwojowych.