Riketsjozy wywoływane są przez bakterie z rodziny Rickettsiales. Cechą wspólną chorób, które wywołują bakterie, są zapalenia naczyń – przede wszystkich małych tętnic i naczyń włosowatych.

Riketsjozy nie są powszechne w Polsce – zazwyczaj na terenie naszego kraju odnotowuje się do pięciu zachorowań na jednostki chorobowe.

Choroby wywoływane przez riketsje

Do najcięższych chorób wywoływanych przez riketsje zalicza się:

• dur wysypkowy (znany jako epidemiczny lub jako tyfus plamisty) – wywoływany jest przez Rickettsia prowazekii, chorobę przenoszą przez wszy, które stanowią żywiciela dla bakterii. Do zakażenia dochodzi na skutek kontaktu śliny wszy z krwią człowieka lub na skutek wtarcia kału zainfekowanej wszy w rany na skórze człowieka,
• dur endemiczny (tzw. dur mysi) – przenoszony jest przez pchły, które bytują na co dzień na gryzoniach. Choroba wywoływana przez Rickettsia typhi,
• ospa riketsjowa – wywoływana jest przez Rickettsia atari, choroba przenoszona przez roztocza, które żyją w sierści gryzoni,
• anaplazmoza granulocytarna – choroba przenoszona przez kleszcze, które bytują na ssakach kopytnych. Bakteria, która wywołuje chorobę, to Anaplasma phagocytphilum,
• gorączka Gór Skalistych – przenoszona przez kleszcze, w których rozwijają się Rickettsia rickettsii,
• izraelski dur kleszczowy – wywoływany przez riketsje Rickettsia conori rozwijające się w kleszczach, które bytują na ssakach i gryzoniach,
• gorączka Q – wywoływana przez Coxiell,
• bartoneloza – wywoływana przez Bartonella.

fot. panthermedia

Dury, wywoływane przez riketsje, stanowią realne zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka. Okres inkubacji w rozwoju durów wynosi od tygodnia do 2 tygodni od momentu ugryzienia przez wesz lub pchłę. Objawy, które są wspólne dla wszystkich typów chorob,y to wysoka gorączka, silne bóle głowy, wysypka skórna w postaci zlewających się plam, która pojawia się około 5 dni po pojawieniu się gorączki. Dodatkowe objawy to kaszel, dreszcze, nudności, zaburzenia świadomości, które utrzymują się do 2 tygodni. Kolejną grupą chorób, które wywoływane są przez riketsje, są gorączki guzkowe, których pierwsze objawy pojawiają się po około 7-14 dniach. Charakterystyczne objawy to bóle głowy, bóle stawów, dreszcze, wysypka. Objawy utrzymują się do 3 tygodni. Anaplazmozie granulocytarnej nie towarzyszą charakterystyczne objawy, które pozwalałyby na jednoznaczne wskazanie, że mamy styczność z tą jednostką chorobową. Czas inkubacji choroby wynosi około 7 dni. Objawy, jakie pojawiają się najpierw, to kaszel, gorączka, bóle głowy, którym z czasem towarzyszy zlewająca się, krwotoczna wysypka.