Zdrowa skóra chroni nasz organizm przed różnymi drobnoustrojami. Podstawowym elementem tej ochrony jest naskórek, a zwłaszcza warstwa rogowa i płaszcz lipidowy na jej powierzchni. Dodatkową obronę przed drobnoustrojami chorobotwórczymi zapewniają swoiste i nieswoiste mechanizmy immunologiczne. Również kwaśny odczyn na powierzchni skóry (pH 5,4 – 5,9) faworyzuje względnie mniej szkodliwe bakterie i chroni przed szczepami patogennymi.
Czyraczność (furunculosis)
Liczne nawracające czyraki występujące częściej u osób o obniżonej odporności, z atopowym zapaleniem skóry i nosicieli S. aureus w nosie lub kroczu. Czyraki najczęściej lokalizują się w okolicy twarzy, karku, pach.
Leczenie ma na celu zredukowanie nosicielstwa S. aureus. Stosuje się np. klindamycynę lub dikloksacylinę. Czasem skuteczne jest dołączenie leczenia miejscowego – kremu z mupirocyną do nozdrzy.
Czyrak mnogi (carbunculus)
Jest to najpoważniejsza postać czyraka, ze zlewaniem się zmian i znacznym zapaleniem. Najczęstsza lokalizacja to kark i tułów. Większość pacjentów ma objawy ogólne.
Wskazana jest hospitalizacja i dożylne podawanie antybiotyków.
Zakażenie wywołane przez gronkowe i paciorkowce, fot. panthermedia
Zakażenie gronkowcowcem
Ropnie mnogie niemowląt (abscessus multiplices infantum)
Jest to zakażenie gronkowcowe, głównie części wyprowadzających gruczołów potowych. W przebiegu choroby powstają liczne rozmiękające guzy zapalne, które następnie ulegają przebiciu z wydzielaniem ropnej treści. Zmiany najczęściej zlokalizowane są na plecach i pośladkach. Schorzenie zwykle dotyczy niemowląt zaniedbanych, niedożywionych, z osłabioną odpornością.
Konieczne jest zastosowanie odkażających kąpieli z nadmanganianem potasu, czasem chirurgiczne oczyszczanie ropnych guzów, a także miejscowych roztworów z antybiotykami.
Zakażenia fałdu paznokciowego
Zanokcica (paronychia) jest zapaleniem lub infekcją fałdu paznokciowego. Najczęstszą przyczyną ostrej zanokcicy jest S. aureus, natomiast zmiany przewlekłe zwykle spowodowane są zakażeniem Candida albicans. Paronychia dotyczy zwykle oskórka lub bocznych fałdów paznokciowych zwykle uprzednio uszkodzonych. Na fałdach paznokciowych pojawia się obrzęk i rumień, może sączyć się ropa. Zmiany należy różnicować z innymi zakażeniami: wirusem opryszczki, dermatofitami lub C. albicans. Zwykle wystarczające jest miejscowe leczenie odkażające.
Zastrzał gronkowcowy (bulla repens)
Jest to pęcherzowa infekcja gronkowcowa umiejscowiona na obwodzie paznokcia. Pęcherz pokryty jest grubą warstwą rogową i wypełniony najczęściej płynem surowiczym, rzadziej ropą.
Leczenie: konieczne jest powierzchowne nacięcie i drenaż oraz ogólnoustrojowe leczenie antybiotykami przeciwgronkowcowymi.