Ciało obce w drogach oddechowych stanowi groźny problem, gdyż może doprowadzić do nieodwracalnych zmian, jak również stać się przyczyną zgonu. Najczęściej, problem ten dotyka okresu dziecięcego, ale również pojawia się u dorosłych. W diagnostyce wywiad ma kluczowe znaczenie, po czym konieczne jest wykonanie badania przedmiotowego lub badań dodatkowych, obrazowych celem potwierdzenia diagnozy i zlokalizowania ciał obcego. Bronchoskopia jest standardem w usuwaniu przeszkody, jednak kiedy jest niemożliwa do wykonania, konieczna staje się interwencja chirurgiczna i tracheotomia.
Proporcja wielkości przedmiotu jaki znalazł się w drogach oddechowych, w stosunku do szerokości światła również wywołuje określone objawy, stąd też ma ona duże znaczenie diagnostyczne.
Zdjęcie RTG, jest jednak badaniem, które również nie daje 100% pewności na wykluczenie zalegania ciała obcego, gdyż w uzyskiwanym obrazie, w 30% przypadków, nie obserwuje się żadnych zmian. Konieczne jest więc podjęcie kolejnych kroków diagnostycznych w celu wykluczenia. Do tego celu wykorzystuje się obrazowanie za pomocą tomografii komputerowej, która pozwala na zrekonstruowanie obrazu całego układu oddechowego.
Efekty zalegania ciała obcego w drogach oddechowych
W sytuacji, kiedy obecność ciała obcego w drogach oddechowych jest wykryta szybko a sam przedmiot równie szybko zostaje usunięty, pełny powrót do sprawności oraz uniknięcie nieodwracalnych zmian, jest niemalże pewne. W przypadkach kiedy czas zalegania się wydłuża, dochodzi do nagromadzenia się śluzu, co jest wynikiem zaburzenia pracy błon śluzowych wyścielających układ oddechowy. Nagromadzenie bakterii może wówczas stać się przyczyną nawracających infekcji dróg oddechowych, z którymi pacjent może borykać się po usunięciu przeszkody. Z logicznego punktu widzenia, im dłuższy czas zalegania ciał obcego, tym poważniejsze powikłania oraz komplikacje. Może bowiem dochodzić do powstawania blizn, rozstrzeni oskrzeli, ropni a nawet marskości płuc. Ciała obce, które są pochodzenia organicznego, w znacznej większości są przyczyną powikłań płucnych związanych z zakażeniami oraz infekcjami, co wynika z procesów gnilnych jakim zostaje poddana przeszkoda nim zostanie usunięta. W przypadku ciał obcych pochodzenia nieorganicznego, znacznie częściej dochodzi do powikłań związanych z anatomią układu oddechowego.
fot. shutterstock
Leczenie
Terapią w przypadku zalegania ciała obcego w drogach oddechowych jest jego usunięcie. Do tego celu wykorzystywana jest bronchoskopia, wykonywana w znieczuleniu ogólnym. W związku z rozwojem, jaki nastąpił zarówno w dziedzinie technik endoskopowych (do jakich należy bronchoskopia) oraz rozwój samej anestezjologii, spowodowały znaczy spadek powikłań pozabiegowych, związanych z usuwaniem ciała obcego ze światła dróg oddechowych. Standardem w tego typu zabiegach, jest użycie bronchoskopu sztywnego, jednak jeśli przypadek tego wymaga, istnieje możliwość zastosowania fiberobronchoskopu, czy bronchoskopu miękkiego.
Ostatecznością, w sytuacjach kiedy niemożliwe jest usunięcie ciał obcego z dróg oddechowych za pomocą bronchoskopu, stosuje się interwencję chirurgiczną lub tracheotomię. [1]
Istotną kwestią jest również to, że po usunięciu ciała obcego z dróg oddechowych, konieczne jest wykonanie ponownej, kontrolnej bronchoskopii, w celu upewnienia się o drożności układu oddechowego oraz sprawdzenia zakresu zmian do jakich doszło. [2]
