Pępowina odgrywa ogromną rolę w rozwoju dziecka w łonie matki. Umiejscowione w pępowinie naczynia krwionośne, pełnią kluczową rolę w zapewnieniu wymiany m.in. składników odżywczych między krwioobiegiem matki i krwioobiegiem dziecka. Tuż po porodzie, pępowina zostaje odcięta a jej pozostałością jest tzw. kikut pępowiny, którego pielęgnacja wielu rodzicom przysparza trudności. Prawidłowa pielęgnacja kikuta pępowiny zapewni nie tylko szybkie wygojenie rany, ale zmniejszy również ryzyko infekcji.
Czym jest pępowina?
Pępowina u człowieka osiąga długość około 50 cm. Pełni kluczową rolę w połączeniu rozwijającego się dziecka z łożyskiem, dzięki czemu możliwa jest wymiana składników odżywczych, jak i metabolitów rozwijającego się dziecka z organizmem matki. Dzięki pępowinie, dziecko pobiera składniki odżywcze i tlen, niezbędne do prawidłowego wzrostu. Na początku ciąży, tzw. sznur pępowiny zbudowany jest z czterech naczyń krwionośnych, z czego jedno z nich zanika na wczesnym etapie rozwoju. Prawidłowo wykształcona pępowina, zbudowana jest z dwóch tętnic i jednej żyły. Tętnice i żyła ukryte są w galaretowatej, sprężystej i elastycznej osłonie, która chroni je przed uszkodzeniem. Dodatkowo, sprężystość galarety osłaniającej naczynia, umożliwia odpowiednie napięcie pępowiny, co pozwala na prawidłowy przepływ krwi. Jeden z końców pępowiny umieszczony jest w miejscu pępka na brzuszku dziecka, drugi - znajduje się w łożysku. Pępowina odgrywa kluczową rolę w rozwoju dziecka. Krew matki, bogata w tlen i składniki odżywcze dociera do łożyska, skąd za pośrednictwem pępowiny dostarczane są rozwijającemu się dziecku. Za pośrednictwem pępowiny, odprowadzane są również metabolity produkowane przez rozwijające się dziecko. Długość pępowiny ma ogromne znaczenie zarówno w rozwoju dziecka jak i w czasie porodu. Długa pępowina może okręcić się wokół malucha - nawet 30 % prawidłowo rozwijających się ciąż, kończy się ownięciem dziecka pępowiną! Zbyt krótki sznur pępowinowy może prowadzić do problemów w trakcie porodu siłami natury - może pojawić się problem z zejściem dziecka do kanału rodnego. Po porodzie, pępowina jest odcinana a jej pozostałością jest pępek. W pępowinie znajduje się niezwykle drogocenna krew pępowinowa, która stanowi skupisko komórek macierzystych, wykorzystywanych w leczeniu wielu chorób.
Co to jest kikut pępowiny ?
Kikut pępowiny stanowi pozostałość pępowiny, która jest odcinana tuż po porodzie. Za pomocą specjalnej klamry, na pozostałości pępowiny tworzony jest ucisk, który uniemożliwia sączenie się krwi. Prawidłowo związany kikut pępowiny osiąga długość od 2 cm do 3 cm. Tuż po porodzie, kikut chroniony jest przed infekcjami za pomocą specjalnego opatrunku, który zmieniany jest kilka razy dziennie. Najczęściej od drugiej doby po porodzie, opatrunek jest zdejmowany a kikut wyraźnie ulega zasuszeniu. Z każdym dniem, wielkość kikuta ulega zmniejszeniu a jego barwa zmienia się, przybierając coraz ciemniejszy kolor.
fot. panthermedia
Kiedy kikut odpadnie?
To pytanie nurtuje wielu rodziców. Literatura fachowa podaje, że kikut pępowiny powinien odpaść do dwóch tygodni po porodzie. Tyle mniej więcej trwa proces wygojenia połączenia pępka z pępowiną. Oczywiście, zdarzają się wyjątki – kikut może odpaść szybciej bądź kilka dni później, jednak w przypadku gdy nie odpadnie w terminie do trzech tygodni warto zasięgnąć porady położnej środowiskowej lub pediatry. Na szybkość odpadnięcia kikuta wpływ ma wiele czynników, jak chociażby grubość pępowiny, grubość pierścienia skórnego czy w końcu szybkość wysychania kikuta.
