Pierwsza udokumentowana próba zastosowania tkanki pacjenta do korekcji defektu estetycznego została przeprowadzona już w roku 1893. Niemiecki lekarz Franz Neuber dokonał zabiegu transplantacji fragmentu tkanki tłuszczowej pobranej z ramienia pacjenta na jego twarz – konkretnie w miejsce zniekształcone gruźliczym zapaleniem kości.
Prawdziwym przełomem w medycynie estetycznej stały się jednak zabiegi przeszczepiania w objętą defektem estetycznym skórę - patrz: zmarszczki, blizny, rozstępy itp. - własnych komórek skóry pacjenta namnożonych w specjalistycznych laboratoriach hodowli komórkowych.
Doświadczenia z fibroblastami
Dotąd w Polsce prowadzone były doświadczenia z namnażaniem i przeszczepianiem własnych fibroblastów (badania prowadzili dwaj lekarze: dr A. Ignaciuk oraz dr P. Surowiak).
Fibroblast - komórka wywodząca się z mezodermy, wydzielająca włókna i matrix tkanki łącznej. Fibroblasty produkują kolagen, glikozoaminy, elastynę i glikoproteiny. Odpowiednia zawartość w skórze ww. związków produkowanych przez fibroblasty jest czynnikiem decydującym o wszystkich jej parametrach mechanicznych. Innymi słowy – spadek aktywności fibroblastów jest przyczyną powstawania zmarszczek.
Lekarze przeprowadzili kilka tego typu zabiegów na swoich pacjentach.
Główne zalety przeszczepu własnych fibroblastów to ich zdaniem:
- brak odległych działań niepożądanych i reakcji ubocznych
- brak ryzyka transmisji infekcji
- brak ryzyka reakcji ze strony układu odpornościowego
- długoletnie efekty poprawy - nawet do 7 lat (to wniosek na podstawie znanych nam danych zagranicznych
Doświadczenia z komórkami macierzystymi
Komórka macierzysta (stem cell)- komórka, która posiada zdolność nieograniczonej liczby podziałów oraz różnicowania się. Komórki takie występują we wszystkich etapach życia organizmu.
W organizmie każdego człowieka są komórki, które są komórkami „zapasowymi”. Z komórek tych w razie potrzeby, gdy otaczające tkanki wyślą odpowiedni sygnał, powstaje komórka potomna oraz komórka, której zadaniem jest zróżnicowanie się w specyficzną dla tkanki, wyspecjalizowaną komórkę. Ich obecność jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Są wykorzystywane do ciągłej odnowy tkanek (np. rogowacenie naskórka, wzrost włosów, ale też niezauważalne gołym okiem ciągłe procesy odnowy wszystkich tkanek). Ich obecność jest niezbędna również w stanach patologicznych, takich jak uraz.
Duże ilości komórek macierzystych, przy tym – stosunkowo łatwe do pozyskania przez lekarzy znajdują się m. in. w szpiku kostnym i w skórze. Za pomocą prostego zabiegu można z tych miejsc pobrać komórki macierzyste, a następnie, już poza organizmem - namnożyć. Pozyskiwanie komórek macierzystych ze skóry jest uważane za najbezpieczniejsze i najmniej obciążające dla pacjenta.
fot. pantherstock
Wystarczy pobrać niewielki kawałek skóry by następnie wyodrębnić z niego komórki macierzyste i fibroblasty. Wielką zaletą pobierania własnych komórek macierzystych jest fakt, że ponowne ich podawanie nie wiąże się z niebezpieczeństwem odrzucenia, ani nie wymaga podawania jakichkolwiek dodatkowych leków.
Mały kawałek skóry, potrzebny do wyprodukowania komórek macierzystych i fibroblastów, pobierany jest przez specjalnie wyszkolonego lekarza, w ramach zabiegu ambulatoryjnego (nie jest konieczne położenie się do szpitala). Biopsji dokonuje się w miejscu szczególnie niewidocznym, z reguły za uchem, a sam zabieg jest praktycznie bezbolesny.